المقام الأسنی (کتاب)نام کامل این کتاب المقام الاسنی فی تفسیر الاسماء الحسنی است. نویسنده آن علامه شیخ تقی الدین ، ابراهیم بن علی کفعمی ، از علمای بزرگ شیعه در قرن نهم هجری است.موضوع این کتاب تفسیر نام‌های خداوند متعال است. مؤلف در این کتاب ۱۳۷ نام از نام‌های خداوند متعال را شرح و تفسیر نموده است. ۱ - شیوه نگارشعلامه شیخ تقی الدین کفعمی در مقدمه کتاب سخن سه تن از علمای بزرگ را درباره اسماء الهی آورده که هر یک ۹۹ نام از نام‌های خداوند را بیان کرده‌اند، آنان: ۱ . شیخ جمال الدین احمد بن فهد حلی (درگذشت ۸۴۱ هجری)، مؤلف کتاب « عدة الداعی و نجاح الساعی ». ۲ . شهید اول ، ابو عبدالله محمد بن مکی عاملی (شهادت ۷۸۶ هجری)، مؤلف کتاب « اللمعة الدمشقیة ». ۳ . شیخ فخر الدین محمد بن محاسن ، مؤلف کتاب « الجواهر ». کفعمی می‌فرماید: اسمایی که این سه بزرگوار نقل کرده‌اند برخی مشترک و برخی غیر مشترک است، لذا با حذف اسامی تکراری، به شرح و توضیح آن اسماء می‌پردازم.سپس به شرح و توضیح اسماء الهی پرداخته که اولین آنها نام مبارک « الله » می‌باشد. در پایان کتاب نیز به ترتیب حروف الفبا ، ۱۱۱۷ نام از نام‌های خداوند متعال را در قالب دعایی زیبا آورده است. ۲ - منابع کتابکفعمی در شرح و تفسیر اسماء الهی به منابع مهمی از کتاب‌های معتبر لغت ، دعا ، تفسیر ، عقاید و غریب قرآن استناد کرده است از جمله: ۱ . تفسیر اسماء الله تعالی الحسنی ، نوشته غزالی ۲ . توحید ، نوشته شیخ صدوق ۳ . الجواهر ، نوشته بادرائی ۴ . مهج الدعوات ، نوشته ابن طاوس ۵ . الدر المنتظم فی السر الاعظم ، نوشته محمد بن طلحة ۶ . درة الغواص فی اوهام الخواص ، نوشته حریری ۷ . مصباح المتهجد ، نوشته شیخ طوسی ۸ . الصحاح ، نوشته جوهری ۹ . عدة الداعی ، نوشته ابن فهد حلی ۱۰ . غریب القرآن و نزهة القلوب ، نوشته عزیزی ۱۱ . الغریبین (غریب القرآن و غریب الحدیث)، نوشته هروی ۱۲ . فصول العقائد ، نوشته خواجه نصیر الدین طوسی ۱۳ . القواعد و الفوائد ، نوشته شهید اول ۱۴ . مشارق الانوار ، نوشته البرسی ۱۵ . منتهی السؤول ، نوشته علی بن یوسف بن عبد الجلیل ۳ - سخن آقا بزرگآقا بزرگ تهرانی در کتاب ارزشمند « الذریعة الی تصانیف الشیعة » درباره ی این کتاب می‌فرماید: «المقام الاسنی فی شرح الاسماء الحسنی، للشیخ ابراهیم الکفعمی. اورد فی آخر «البلد الامین» عبارات ثلاثة فی ترتیب الاسماء التسعة و التسعین، و جمع هو بینهما فی عبارة رابعة جامعة للکل مع الشرح و البیان، و ذکر انه سمی الشرح ب «المقام الاسنی» و بعد تمام الشرح اورد عبارة خامسة بغیر شرح مرتبا للاسماء علی حروف الهجاء».یعنی: «کتاب المقام الاسنی فی شرح الاسماء الحسنی، نوشته شیخ ابراهیم کفعمی است. وی این کتاب را در آخر کتاب « البلد الامین » آورده است. مؤلف در این کتاب عبارت‌های سه گانه‌ای را در بیان ۹۹ اسم از اسماء الهی آورده و با جمع میان آنها عبارت چهارمی را علاوه بر شرح و توضیح هر یک مطرح نموده است و آن را «المقام الاسنی» نامیده است. وی در پایان این شرح عبارت پنجمی نیز در اسماء الهی به ترتیب حروف الفبا آورده است». ۴ - نسخه شناسینسخه خطی کتاب در کتابخانه آستان قدس رضوی در مشهد مقدس بوده و تاریخ نگارش آن اواسط ماه رجب سال ۱۰۹۰ هجری در شهر شیراز بوده و به خط «ابن احمد بن علی حسن علی» است.این نسخه در آخر کتاب «البلد الامین» آمده و از روی نسخه مصنف نگاشته شده و با آن مقابله و تصحیح شده است. برخی حواشی مصنف نیز در این نسخه آمده است. ۵ - پانویس۶ - منبعنرم افزار نور الجنان، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب اخلاقی
|